Kader voor sociaal flankerend beleid

1. Achtergrond en aanleiding

De komende periode zet het kabinet in op kwaliteitsverhoging van de overheid: prestatieverhoging, kritische doorlichting van de taken, vermindering van de bureaucratie en regelgeving. Deze inzet zal gepaard gaan met het vervallen van arbeidsplaatsen bij de sector Rijk. Gelet op de verwachte personele gevolgen hiervan heb ik de bonden een voorstel gedaan voor een sociaal flankerend beleid bestaande uit een pakket nieuwe instrumenten en voorzieningen ten behoeve van het personeel dat betrokken is bij reorganisaties. De voorstellen richtten zich op het maximaal voorkomen van gedwongen ontslag.
Onder meer bevatte dit pakket een vertrekregeling voor oudere werknemers, die er op was gericht het ontslag van jongere werknemers te voorkomen. Dit zogenoemde FPU-arrangement kende de volgende elementen: een ophoging bovenop de reguliere FPU uitkering tot 73% en een voortzetting van de pensioenopbouw voor 50% gedurende vier jaar, waarvan de premie voor driekwart door de werkgever wordt vergoed.
Het overleg met de bonden hierover heeft niet geleid tot een centraal akkoord. Het gevolg zal zijn dat de bonden met de afzonderlijke ministeries onderhandelen over een sociaal plan voor het betreffende ministerie. Ook in deze situatie acht ik het noodzakelijk dat de werkgevers in de sector Rijk op het punt van het sociaal flankerend beleid, en met name de inhoud van het FPU-arrangement, één lijn kiezen. Het risico is anders groot dat de verschillende ministeries tegen elkaar worden uitgespeeld. Ook wil ik voorkomen dat in de departementale onderhandelingen mijn eindbod inzake het sociaal flankerend beleid door de bonden wordt beschouwd als de bodem.
In dit verband is in de ministerraad voor het komende overleg op departementaal niveau over sociaal flankerend beleid op onderstaande punten het volgende dwingende mandaat afgesproken.

2. Fpu-arrangement

In de ministerraad op 12 december 2003 is besloten tot een nadere invulling van het eerder afgesproken kader voor FPU-arrangementen. Met deze nadere invulling door het kabinet van het eerder afgesproken kader voor FPU-arrangementen vervalt de circulaire PMR/AV 03/78802 van 17 september 2003.
De ministerraad heeft besloten dat ten aanzien van FPU-arrangementen voor één vormgeving dient te worden gekozen. Besloten is dat in de onderhandelingen op departementaal niveau alleen het volgende FPU-arrangement kan worden afgesproken:
'In de periode tot 1 januari 2005 kan de secretaris-generaal op individueel niveau een zogeheten FPU-arrangement aanbieden aan een FPU-gerechtigde ambtenaar, mits daardoor het gedwongen reorganisatie-ontslag van een niet FPU-gerechtigde ambtenaar wordt voorkomen.
Het FPU-arrangement bestaat uit de volgende onderdelen:

3. Overige voorzieningen

In departementale sociale plannen wordt niet afgeweken van dwingendrechtelijke bepalingen in het ARAR. Concreet gaat het om:

4. Richtlijn bij departementale onderhandelingen

Het eindvoorstel dat ik aan de bonden heb gedaan treft u hierbij aan als bijlage 1 . De inhoud hiervan kan gebruikt worden in de onderhandelingen met hen bij uw departement. Hierbij geldt, zoals eerder aangegeven, dat de voorstellen die zouden hebben moeten leiden tot een wijziging van het ARAR uiteraard niet op departementaal niveau kunnen worden afgesproken. In bijlage 2 is aangegeven om welke punten het daarbij gaat.

5. Overgangsmaatregel voor lopende afspraken

Daar waar reeds afspraken zijn gemaakt over een FPU-arrangement en afwijkingen van het ARAR, blijven deze afspraken van kracht voor de overeengekomen duur. Voor een eventuele verlenging geldt hetgeen in deze brief is gesteld inzake de goedkeuring door de minister van BZK.

6. Procedure

Elk onderhandelaarsakkoord over een departementaal sociaal plan wordt aan mij schriftelijk ter goedkeuring voorgelegd alvorens tot formele ondertekening wordt overgegaan. Dit betekent dat aan een onderhandelaarsakkoord de voorwaarde 'behoudens goedkeuring door de minister van BZK' moet worden verbonden.
Hieraan voorafgaande is het mogelijk aan het begin van de onderhandelingen alsook tussentijds concept-vooorstellen voor een voorlopige toetsing gelijktijdig per e-mail te zenden aan: